Wat is COPD?

Wat is COPD?

Allereerst de betekenis. COPD is de afkorting voor chronic obstructive pulmonary disease. Het is een verzamelnaam voor onder meer de longziekten chronische bronchitis en longemfyseem.

Mensen die vele jaren roken hebben een grote kans op COPD. Bij 8 op de 10 mensen met COPD is de oorzaak het roken van tabak. Maar ook langdurig meeroken met anderen kan COPD veroorzaken. Een groot risico is daarnaast blootstelling aan schadelijke stoffen, zoals oplosmiddelen, uitlaatgassen, asbest, fijnstof en (hout)rook. Vaak is dat beroepsmatig. De rook of stofdeeltjes veroorzaken een langdurig aanhoudende (chronische) ontsteking van het slijmvlies in de luchtwegen. Dat raakt daardoor steeds meer beschadigd.

Chronische bronchitis en longemfyseem

Bij aanhoudende (chronische) bronchitis zijn de bronchiën (de vertakkingen van de luchtpijp naar de longen) steeds ontstoken. Je maakt dan meer slijm aan en ademhalen is lastig.

Bij longemfyseem of emfyseem gaan er langzaam steeds meer longblaasjes verloren. De longblaasjes zorgen ervoor dat zuurstof na het inademen in je bloed komt, en dat je de afvalstoffen weer uitademt. Hoe minder longblaasjes er zijn, hoe moeilijker dit wordt.

Symptomen van COPD

Bij COPD zijn de bronchiën blijvend ontstoken en zijn er longblaasjes verloren gegaan. Dat veroorzaakt verschillende klachten.

• Benauwdheid. Eén van de bekendste symptomen van COPD is benauwd zijn. Anders dan bij astma is dit niet af en toe (aanvalsgewijs), maar ben je dat voortdurend.
• Hoesten. Door de chronische ontsteking in de luchtwegen wordt veel slijm geproduceerd en hoesten veel mensen met COPD vaak.
• Kortademigheid. Bij beginnende COPD bent je alleen kortademig bij stevige lichamelijke inspanning. In een later stadium kun je ook bij gewone dagelijkse bezigheden kortademig worden. De trap oplopen of je aankleden is dan al een flinke inspanning. Bij kortademigheid voelt het alsof het onderste deel van je longen dichtzit. Hierdoor ga je oppervlakkiger en minder diep ademhalen en uiteindelijk hijgen.
• Moeheid. Als je vaak moet hoesten en benauwd of kortademig bent, gebuikt je lichaam veel energie. Bovendien is je lichaam steeds maar bezig met vechten tegen de ontstekingen in de longen. Daarom kan het voorkomen dat je vaak moe bent.
• Afvallen en spierzwakte. Omdat veel mensen met COPD vanwege moeheid en (angst voor) benauwdheid zich zo weinig mogelijk inspannen, neemt de spierkracht af. Door het hoge energieverbruik is gewichtsverlies soms ook een van de symptomen van COPD, al heeft niet iedereen daar last van. Ook overgewicht door onvoldoende beweging is namelijk een van de symptomen van COPD.

Longaanvallen

Typisch voor COPD is verder het optreden van longaanvallen. Een longaanval is een plots optredende verergering. Patiënten herstellen hier nooit volledig van: er blijft altijd een verergering van de situatie. Longaanvallen zorgen voor een vergroot risico op ziekenhuisopnames en overlijden. Bij de behandeling van COPD is het voorkomen van een longaanval daarom erg belangrijk.