Wat is incontinentie?

Wat is incontinentie?

Als je incontinent bent kun je plas of ontlasting niet ophouden. Incontinentie is vaak erg vervelend en kan veel onzekerheid meebrengen. Gelukkig zijn er oefeningen en goede hulpmaterialen om je hierbij te helpen.

Komt incontinentie vaak voor?

Meer dan een kwart van alle volwassen vrouwen heeft last van urine-incontinentie. Dit betekent dat ze ongewild hun plas (urine) loslaten. Bij mannen komt incontinentie minder vaak voor, bijna 10 procent van de volwassen mannen laat onbedoeld plas los. Het niet kunnen ophouden van poep (fecale incontinentie) komt bij ongeveer 6 procent van de zestigplussers voor. Met het stijgen van de leeftijd krijgen meer mensen last van incontinentie. 

"Meer dan een kwart van alle volwassen vrouwen heeft last van ongewild urineverlies."

Vormen van urine-incontinentie

Om de incontinentie goed te kunnen behandelen is het belangrijk om eerst te weten om welke vorm van incontinentie het gaat. Er zijn 3 verschillende vormen van urine-incontinentie: 

  1.    Inspanningsincontinentie
  2.    Aandrangincontinentie
  3.    Overloopincontinentie

Inspanningsincontinentie (stressincontinentie)

Veel vrouwen kennen het: urineverlies als je druk voelt op je buik, bijvoorbeeld bij het tillen, lachen, niezen of bij veel bewegen zoals sporten. Dit komt doordat de afsluiting van de blaas niet goed werkt. Dit kan bijvoorbeeld komen door verslapte bekkenbodem- of blaasspieren door een zwangerschap of bevalling, of een verzakking van de baarmoeder of blaas. Ook overgewicht zorgt voor extra druk op je blaas. Bij mannen kan inspanningsincontinentie ontstaan na een operatie van de prostaat.

Oefeningen bij inspanningsincontinentie

Door elke dag oefeningen te doen om de bekkenbodemspieren en de sluitspier van de blaas te trainen, krijg je weer meer controle over je blaas. Oefen elke ochtend, middag en avond. De oefening vind je hier.

Aandrangincontinentie (urge-incontinentie)

Een lastig probleem voor veel ouderen: een plotselinge drang om te plassen, die niet op te houden is. Bij aandrangincontinentie is de blaas te actief, de spieren in de wand van je blaas trekken onverwacht samen. Mensen met deze vorm van incontinentie moeten soms wel meer dan acht keer per dag naar het toilet.

De kans op aandrangincontinentie wordt niet alleen groter als je ouder wordt, maar ook als je vaker naar het toilet gaat dan nodig is. Wanneer je, voor de zekerheid, extra vaak naar het toilet gaat is je blaas niet meer gewend om plas op te houden. Ook angst om ongewild urine te verliezen, waarbij je steeds onbewust de spieren bij je bekken aanspant, vergroot de kans op incontinentie.

Andere oorzaken van aandrangincontinentie zijn:

  • een blaasontsteking
  • sommige medicijnen 
  • een probleem met de aansturing vanuit je hersenen, bijvoorbeeld na een herseninfarct. 

Oefeningen bij aandrangincontinentie

Door een blaastraining krijg je meer controle over het plassen. Door te oefenen om je plas zo lang mogelijk op te houden, kun je vaak je klachten verminderen. Probeer als je voelt dat je moet plassen vijf tot tien minuten te wachten. Als dit lukt, kunt je proberen om het plassen elke dag vijf tot vijftien minuten langer uit te stellen. Het doel is dat je uiteindelijk nog maar 1 keer in de 3 of 4 uur naar het toilet moet.

Hoe kun je deze blaastraining doen?

  • Zet een stoel naast het toilet.
  • Wanneer je voelt dat je moet plassen, ga je eerst op de stoel zitten.
  • Probeer je te ontspannen. Het uitstellen gaat makkelijker als je zit en niet bang hoeft te zijn dat je het toilet niet haalt.
  • Wordt de aandrang te groot, ga dan op het toilet zitten. Probeer dan weer het plassen uit te stellen en je te ontspannen.
  • Plas tenslotte de hele blaas rustig leeg, zonder te persen.

Overloopincontinentie

Een vervelende situatie: je blaas is overvol en loopt met druppels over, soms zonder dat je naar het toilet hoeft. De blaas raakt overvol doordat je plas niet goed uit je blaas kan stromen. Dit kan bijvoorbeeld komen door een vergrote prostaat of gezwellen in de eierstokken. Ook kan het zijn dat de spier in de wand van je blaas niet goed werkt. Sommige medicijnen of diabetes kunnen ervoor zorgen dat deze spier minder goed werkt. 

"Meestal is het mogelijk je incontinentieprobleem goed te behandelen. Ga daarom naar je huisarts als je last hebt van incontinentie."

Hulp bij incontinentie

Ongeveer de helft van de mensen met die last hebben van incontinentie zoekt geen professionele hulp. Dit is jammer, want meestal is je incontinentieprobleem goed te behandelen. Ga daarom naar je huisarts als je last hebt van incontinentie. Die kan het beste bepalen hoe je goed geholpen kunt worden. Bijvoorbeeld door je te verwijzen naar een fysiotherapeut, gynaecoloog of uroloog. Soms kunnen medicijnen ook helpen. 

Tips bij incontinentie

  • Drink niet minder omdat je anders zo snel moet plassen. Je hebt elke dag minimaal 1,5 liter vocht nodig.
  • Drink zo min mogelijk alcohol en dranken met cafeïne (zoals koffie, thee, frisdrank en chocolademelk). Deze geven meer kans op ongewild urineverlies.
  • Droog je huid goed af na incontinentie. Zo voorkom je huidirritaties. Er zijn ook speciale huidverzorgingsproducten te koop om huidirritaties door incontinentie te voorkomen. Deze zijn bij je Service Apotheek verkrijgbaar, net als een breed assortiment incontinentiematerialen.


Meer weten over hulpmaterialen bij incontinentie? Lees hier verder.