Voedingssupplementen bij netvliesveroudering (maculadegeneratie)

Wat is macula degeneratie?

Macula degeneratie (MD) is een aandoening waarbij de centrale gele vlek op het netvlies is aangedaan. Deze gele vlek bevat de hoogste concentratie pigmenten en is daarmee zeer belangrijk voor uw gezichtsvermogen. De meest voorkomende vorm van macula degeneratie is de leeftijdgebonden vorm. Leeftijdgebonden macula degeneratie (LMD) ontstaat meestal niet voor het vijftigste levensjaar. Op oudere leeftijd is het een veelvoorkomende aandoening en een van de belangrijkste oorzaken van slechtziendheid.

Bij de natte vorm is er naast het verlies van pigment ook sprake van de groei van kleine bloedvaten onder het netvlies. Deze bloedvaten lekken vocht in of onder het netvlies. De eerste symptomen zijn vervormingen van het beeld; tekst lijkt te golven, rechte lijnen lijken krom, en een verminderd gezichtsvermogen. De natte vorm verloopt sneller en leidt in weken tot maximaal twee jaar tot slechtziendheid. Voor de droge vorm van macula degeneratie is (nog) geen behandeling. De natte vorm kan worden behandeld met laserlicht of met geneesmiddelen die de groei van nieuwe bloedvaten remmen.

De meest lichtgevoelige plek van het netvlies is de macula of gele vlek. De ooglens en het netvlies - met name de macula - zijn uitermate rijk aan antioxidanten. De gele pigmenten - luteïne en zeaxanthine, beide eveneens carotenoïden - en de eiwitten in de lens vormen een filter tegen UV-licht. Het maculapigment bevat een vijfhonderd maal hogere concentratie luteïne/zeaxanthine dan andere lichaamsweefsels, wat duidt op het belang van deze antioxidanten in het oog. Ook de antioxidanten vitamine C en E komen in hoge concentraties voor in oogweefsel. Hetzelfde geldt voor het element zink dat in het oog een tien tot vijftien maal hogere concentratie haalt dan in de meeste andere organen van het lichaam.

In het vervolgonderzoek, de AREDS2 studie, is gekeken naar het effect van aanpassingen van de AREDS samenstelling. Omdat bètacaroteen bij (ex)-rokers een verhoging van het risico op longkanker geeft, is dit vervangen door een combinatie van de carotenoïden luteïne en zeaxantine. Ook is gekeken naar het effect van toevoegen van omega-3-vetzuren. Het effect op de achteruitgang van de LMD werd door deze aanpassingen niet beïnvloed. Wel wordt de samenstelling met luteïne en zeaxantine veiliger geacht, vanwege het verhoogde longkankerrisico door bètacaroteen bij (ex)-rokers. Omega-3-vetzuren zijn niet toegevoegd aan de nieuwe AREDS samenstelling omdat ze in deze studie, in tegenstelling tot enkele andere onderzoeken, geen positief effect op achteruitgang van LMD hadden.