Van de meeste medicijnen is het niet bekend of ze veilig gebruikt kunnen worden tijdens de zwangerschap. In dit artikel lees je hier meer over.
Van sommige medicijnen is het bekend dat ze schadelijk kunnen zijn voor het ongeboren kind, anderen zijn veilig en kunnen zonder problemen door de aanstaande moeder worden gebruikt. Wanneer niet bekend is of een medicijn schadelijk is voor het ongeboren kind, kan het het beste niet gebruikt worden door zwangere vrouwen. Soms kan het niet anders. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer er sprake is van een chronische ziekte zoals diabetes mellitus of epilepsie. De medicatie moet dan zo ingesteld of veranderd worden, dat het risico voor het ongeboren kind zo klein mogelijk is. De arts zal altijd een afweging moeten maken tussen de risico’s van het niet of anders behandelen van een vrouw en de risico’s voor het ongeboren kind.
De vraag of je jouw medicijn mag doorgebruiken tijdens de zwangerschap is dus heel belangrijk. Overleg hierover met jouw arts of apotheker, het liefst ruim voordat je zwanger bent! De eerste weken van de zwangerschap is de baby het kwetsbaarst. En het overstappen op een ander medicijn kost soms tijd.
In de MediMama app kan je makkelijk en snel betrouwbare informatie vinden over de veiligheid van medicijnen tijdens de zwangerschap en de borstvoedingsperiode. Denk bijvoorbeeld aan een paracetamol, neusspray of een Rennie. Je kan in de app zoeken op een specifiek medicijn of een merk, maar ook op een groep van medicijnen, bijvoorbeeld pijnstillers. De MediMama app is ontwikkeld door Moeders van Morgen Lareb. Download nu de gratis app in de Google Play of de App Store.
Medicijnen worden opgenomen in het bloed. Vanuit het bloed van de moeder kunnen ze via de placenta de baby bereiken en schade toebrengen. Tijdens de hele zwangerschap kunnen medicijnen schadelijk zijn voor het ongeboren kind. Wel is het zo dat tussen de derde en twaalfde week van de zwangerschap alle organen worden gevormd. In deze periode is het vruchtje extra gevoelig voor schadelijke stoffen.
De ongewenste effecten op de vrucht zijn afhankelijk van het gebruikte middel, het tijdstip in de zwangerschap waarop het middel gebruikt wordt en de concentratie ervan in de weefsels van de ongeboren vrucht (de foetus). Het gebruik van medicijnen tijdens de zwangerschap zou verantwoordelijk zijn voor twee procent van de ontwikkelingsstoornissen bij kinderen.
"De eerste weken van de zwangerschap is de baby het kwetsbaarst."
Tot halverwege de vorige eeuw werd gedacht dat ongeboren kinderen in de baarmoeder goed beschermd waren tegen schadelijke invloeden van buitenaf. Men dacht namelijk dat schadelijke stoffen niet door de placenta heen kwamen. Rond 1960 werden echter onverwacht veel kinderen geboren met een zeldzame, ernstige afwijking aan armen en benen. De oorzaak hiervan was dat de moeders van deze kinderen in de eerste twee maanden van hun zwangerschap Softenon®, een slaapmiddel wat ook voorgeschreven werd tegen zwangerschapsmisselijkheid, hadden gebruikt. Toen werd duidelijk dat medicijnen en ook andere stoffen wel degelijk door de placenta heen in het ongeboren kind konden komen. Hierna is men veel voorzichtiger geworden met het voorschrijven van medicijnen tijdens de zwangerschap.