De darm van een volwassene bevat ongeveer 100 biljoen bacteriën. Deze darmbacteriën kunnen onderverdeeld worden in nuttige en schadelijke bacteriën. Deze verzameling bacteriën samen wordt de darmflora of het microbioom genoemd. Bij een gezonde darmflora zijn de nuttige en schadelijke bacteriën met elkaar in evenwicht. De darmflora kan veranderen door bijvoorbeeld ziekte, een infectie of een behandeling met medicijnen zoals antibiotica. Antibiotica doden namelijk niet alleen de schadelijke bacteriën die de ontsteking veroorzaken, maar helaas ook de nuttige bacteriën uit de darmflora.
Probiotica zijn producten die grote hoeveelheden nuttige bacteriën bevatten. Deze bacteriën, zoals bijvoorbeeld Lactobacillus en Bifidobacterium, overleven het maagzuur en bereiken daardoor levend de darm. Probiotica kunnen worden gebruikt bij een verstoorde darmflora. Bij een verstoorde darmflora krijgen schadelijke micro-organismen een kans zich uit te breiden in de darm en ziekte te veroorzaken. Ook worden probiotica preventief gebruikt om een mogelijke verstoring van de darmflora, bijvoorbeeld door antibioticagebruik, te voorkomen.
Prebiotica zijn voedingsstoffen, die de groei en activiteit van gunstige bacteriën in de darmen stimuleren. De meeste prebiotica zijn koolhydraten, zoals voedingsvezels. Fermentatie van deze koolhydraten (omzetting door micro-organismen) zorgt voor de vorming van stoffen in de darm, die de groei van een gunstige darmflora stimuleren. In sommige voedingssupplementen komen zowel prebiotica als probiotica voor.
Er wordt veel onderzoek gedaan naar de mogelijk gunstige effecten van probiotica op verschillende klachten en aandoeningen. Het gebruik van probiotica tijdens een antibioticumkuur vermindert het risico op diarree met 64%.
Er zijn aanwijzingen dat probiotica kunnen helpen bij verstopping en bij sommige vormen van diarree. Als je last hebt van verstopping of diarree, kun je proberen om probiotica te gebruiken. Het is belangrijk dat je probiotica een aantal weken dagelijks gebruikt, voor een merkbaar effect.
Ook wordt er onderzocht of gebruik van probiotica de weerstand verhoogt. Er is echter nog veel meer wetenschappelijk onderzoek nodig, voordat daar duidelijkheid over is.