Je spieren hebben zuurstof en voeding nodig om goed te werken. Als je gaat sporten hebben ze meer nodig. Maar hoe zorgt je lichaam hiervoor? En wat gebeurt er als er niet genoeg zuurstof en voeding naar je spieren gaat?
Om goed te kunnen werken heeft een spier zuurstof en voeding nodig. De voeding bestaat uit glycogeen, Deze stof haalt je lichaam uit de koolhydraten in je eten. De zuurstof en voeding worden door je bloed naar je spieren gebracht. Wanneer er een tekort aan zuurstof of voeding is in de spier, kan het misgaan en krijg je last tijdens het sporten. Er zijn drie oorzaken:
Wanneer je gaat sporten, moet je lichaam zich aanpassen aan de verhoogde mate van belasting. Je ademhaling en bloedsomloop hebben even tijd nodig om te reageren op de grotere vraag naar zuurstof. Die vraag wordt aan je hersenen doorgegeven door chemische ‘voelertjes’ in je bloedbaan. Je gaat hijgen om meer zuurstof naar binnen te krijgen, en je hartslag gaat omhoog. Zo kan zuurstof sneller via je bloedbanen naar de plekken die het nodig hebben. Bij hardlopen bijvoorbeeld zijn dat je beenspieren.
Zodra de snellere toevoer van zuurstof op gang is ga je minder hijgen. Je krijgt het gevoel dat je de inspanning langere tijd kan volhouden. Daarom ook is de warming-up belangrijk voordat je gaat sporten.
Glycogeen is de voeding van je spieren. De voedingsvoorraad wordt aangevuld door de glucose in je bloedbaan. Die glucose komt uit de lever. Wanneer de bevoorrading van de bloedbaan door je lever onvoldoende is, krijg je vlekken voor de ogen, ga je beven en ernstig zweten, en krijg je een hongergevoel. Dit staat wel bekend als de ‘hongerklop’. Wanneer je iets eet, zoals een banaan, een beetje druivensuiker of een eierkoek, kun je na een kwartier van de klachten af zijn.
"Verzuring heeft andere symptomen dan de hongerklop of een tekort aan zuurstof."
Het kan ook mis gaan als er te weinig bloed naar je spieren stroomt. Je spieren krijgen dan te weinig zuurstof en voeding. Dit gebeurt bij bepaalde aandoeningen, zoals bij ‘etalagebenen’(claudicatio intermittens). Hierbij kan het bloed niet goed doorstromen door een afsluiting of vernauwing van bloedvaten, zoals de grote slagaderen naar je benen.
Verzuring is niet hetzelfde als een hongerklop of een tekort aan zuurstof. De klachten zijn ernstiger. Je spieren lijken vol te lopen met vocht en er treedt een branderig gevoel op. De spieren doen pijn, raken vermoeid en verliezen kracht. Je moet dan echt stoppen met bewegen, voor langere tijd. Hoe komt dit? Hier wordt nog onderzoek naar gedaan. Waarschijnlijk komt het door te veel extra H+ (waterstof) die je spieren aanmaken bij het sporten.
Wat kan je doen om verzuring te voorkomen? Wanneer je spieren goed getraind zijn, zullen ze zuinig met energie omgaan. Hierdoor zal er minder snel sprake zijn van uitputting of verzuring. Het antwoord is dus: goed trainen. In aangepaste mate. Ga dus niet te snel te grote afstanden lopen (uitgaande van de loopsport) en leer te luisteren naar je lichaam. Daarnaast is het volgende ook belangrijk; let op voeding (neem een eierkoek, druivensuiker of banaan mee) en drink voldoende (bij voorkeur sportdrank). Dan kan je lever zijn werk blijven doen en krijg je ook geen hongerklop. Een goede warming-up hoort ook bij een goede opbouw. Dit helpt ook om spierpijn na het sporten te voorkomen.