Hypothyreoïdie, een te traag werkende schildklier

Hypothyreoïdie, een te traag werkende schildklier

De schildklier is een belangrijk orgaan. Een te traag werkende schildklier kan leiden tot vele lichamelijke klachten. Een te traag werkende schildklier wordt hypothyreoïdie genoemd.

Wat doet de schildklier?

De schildklier is een klier die aan de voorkant van uw hals, onder uw adamsappel zit. De schildklier maakt vanuit onder andere jodium uit uw voeding het hormoon thyroxine, ook wel T4 genoemd, aan en geeft het af aan het bloed. Thyroxine speelt een belangrijke rol in uw lichaam; het is onder andere van belang bij de ontwikkeling van het zenuwstelsel, het metabolisme van vetten en de hartfrequentie. Voor de aanmaak van thyroxine wordt de schildklier aangestuurd door de hypofyse en de hypothalamus in de hersenen. Hierdoor bevindt de hoeveelheid schildklierhormoon zich normaal gesproken binnen nauwe grenzen.

Wat gebeurt er bij een te traag werkende schildklier?

Wanneer de schildklier te traag werkt, spreekt men van hypothyreoïdie. Er komt te weinig schildklierhormoon in uw bloed terecht. Een te traag werkende schildklier komt ongeveer vijf keer vaker bij vrouwen voor dan bij mannen. Het is nog onduidelijk hoe dat komt. Omdat het schildklierhormoon betrokken is bij vele lichaamsfuncties, kan dit diverse gevolgen hebben. De meeste symptomen van hypothyreoïdie zijn vrij algemeen, waardoor het soms lang duurt voordat bij klachten aan een te traag werkende schildklier wordt gedacht. De diagnose kan eenvoudig worden gesteld door middel van een bloedtest.

Symptomen van hypothyreoïdie

  • kouwelijkheid
  • vermoeidheid en traagheid
  • gewichtstoename
  • haaruitval
  • lagere en krakerige stem
  • opgezwollen schildklier (struma of krop)
  • minder zin in seks
  • verstoorde menstruatiecyclus

Risico's van hypothyreoïdie op lange termijn

  • hartklachten: te weinig schildklierhormoon vertraagt de hartslag en kan op termijn leiden tot hartfalen. Hypothyreoïdie kan daarnaast leiden tot een hoge bloeddruk en een verhoogde cholesterolwaarde.
  • glaucoom: de kans op een verhoogde oogboldruk en daarmee tot gezichtsverlies is toegenomen.
  • vruchtbaarheidsproblemen: te weinig schildklierhormoon kan leiden tot een verminderde vruchtbaarheid bij vrouwen en een vergrote kans op miskramen. Bij mannen kan het zorgen voor erectieproblemen en een verminderde spermaproductie.
  • zwangerschapsproblemen: een laag geboortegewicht en stoornissen in de hersenontwikkeling kunnen bij de baby voorkomen. Zwangere vrouwen kunnen (meer) last hebben van zwakte, spierpijn, bloedarmoede en nabloedingen.
  • depressie: een te traag werkende schildklier leidt vaak tot depressieve verschijnselen. Bij mensen met een depressie zou daarom standaard onderzoek gedaan moeten worden naar een verminderd werkende schildklier.

Behandeling van hypothyreoïdie

Hypothyreoïdie kan goed worden behandeld met levothyroxine. Dit is kunstmatig schildklierhormoon. Het middel moet eenmaal daags worden geslikt en moet meestal langdurig, vaak levenslang, worden gebruikt. De juiste dosering moet bij iedereen individueel worden ingesteld. Het duurt meestal een paar weken tot maanden voordat de dosering optimaal ingesteld is en u merkt dat de medicijnen helpen. Door middel van een bloedtest wordt bepaald of de hoeveelheid schildklierhormoon weer binnen de normale grenzen valt. Meestal verdwijnen de klachten helemaal wanneer de hoeveelheid schildklierhormoon weer op peil is.

Heeft u extra jodium nodig?

Jodium is nodig voor de vorming van schildklierhormonen. Jodium komt van nature voor in zeewater, aarde en drinkwater en komt via die wegen in voedsel als zeevis en groenten terecht. Ook in melk, melkproducten en eieren komt jodium voor. De hoeveelheden die u op deze wijze binnenkrijgt zijn over het algemeen te klein om de dagelijkse behoefte te dekken. Daarom worden brood, vleeswaren, keukenzout en keukenzoutvervangers in Nederland vaak verrijkt met jodium.

De meeste Nederlanders krijgen zodoende voldoende jodium binnen via de voeding. Een jodiumtekort kan ontstaat als iemand weinig of geen brood eet, ongejodeerd of biologisch brood eet en ook geen gejodeerd keukenzout gebruikt. Omdat de schildklier een grote hoeveelheid jodium bevat, merkt u een jodiumtekort vaak pas na jaren. Voor mensen die te weinig jodium via hun voeding binnenkrijgen, kan een voedingssupplement dat jodium bevat een bijdrage leveren aan het goed blijven functioneren van de schildklier.