De bekendste is de ‘voetbalknie’ of de meniscus-laesie (laesie= beschadiging). Ondanks de bijnaam kan deze blessure bij een groot aantal sporten, maar ook gewoon in het dagelijks leven, optreden. Meestal is de oorzaak een draaibeweging. De bijnaam komt van het gegeven dat deze blessure vaak veroorzaakt wordt doordat een voetballer met zijn bovenbeen wegdraait, terwijl zijn voet vaststaat in het gras door de noppen onder zijn voetbalschoen. Dan wordt de meniscus in de knie ‘gekraakt’.
"De knie is het kwetsbaarste gewricht van ons lichaam. Hier kunnen we allerlei blessures krijgen."
In een knie zitten twee menisci, één aan de binnenzijde en één aan de buitenzijde. Ze zitten als een soort sinaasappelpartjes tussen de gewrichtsvlakken van de botten van het boven- en onderbeen, en hebben een functie voor de stabiliteit van het gewricht. Wanneer een meniscus ‘gekraakt’ wordt, kan deze scheuren. U voelt pijn en de knie zal dik worden. Dat dik worden kan soms pas later gebeuren, soms zelfs pas uren later. Verder zien we vaak de zogenaamde ‘slotklachten’; de knie zit op slot. Dat wil zeggen dat zowel buigen als strekken niet meer mogelijk is. U kunt dit verhelpen door voorzichtig aan het onderbeen te trekken, zodat de gewrichtsvlakken iets uit elkaar worden getrokken. Vaak kan de knie dan weer wat bewogen worden, maar het echte probleem, de gescheurde meniscus, wordt er natuurlijk niet mee opgelost. Hiervoor is een operatie nodig.
Tegen de zwelling kunt u ijs of een coldpack op de knie leggen. Let hierbij op dat u het niet direct op de huid doet. Een theedoek ertussen is het beste. Wanneer er slotklachten zijn is het dus zaak naar uw huisarts te gaan. Maar ook wanneer deze niet optreden, maar u steeds ‘door de knie gaat’ is een bezoek aan de arts sterk aan te raden. Instabiliteit in de knie is ook een aanwijzing voor een meniscusscheurtje. Het kan ook gebeuren dat de meniscus geïrriteerd is, zonder echt te zijn beschadigd. Dan kan uw fysiotherapeut hulp bieden. Deze kan ook een rol spelen bij de revalidatie na een meniscusoperatie. Stabiliserende oefeningen zullen dan een belangrijk onderdeel van uw behandeling zijn. Ook een brace of het tapen van de knie zal dan een optie zijn, om toch wat extra stabiliteit te geven. Wel dient opgemerkt, dat een meniscusscheur niet altijd zo duidelijk is te constateren. Het gebeurt regelmatig dat de gebruikelijke testen om dit aan te tonen niet betrouwbaar blijken te zijn. Dus wanneer u ondanks alles toch last blijft houden: overleg dan met uw huisarts of er wellicht een nader onderzoek, zoals een MRI gedaan moet worden.
De springersknie, of in de voor deze aandoening vaak gebruikte Engelse terminologie jumper’s knee, is een overbelasting of verkeerde belasting van de pees waarmee de bovenbeenspieren vastzitten aan de voorzijde van het onderbeen. We zien deze blessure vooral bij sporters die veel springen, zoals volleyballers, maar ook bij mensen die de knie langdurig zwaar belasten, zoals hardlopers. De pijn en mogelijke zwelling zitten meer aan de voorzijde van de knie, net onder en net naast de knieschijf. Wat kunt u doen wanneer u een springersknie hebt? Koelen met ijs of een coldpack, waarbij u erop moet letten dat u een theedoek tussen het ijs en de huid legt. Verder kunt u, bij blijvende klachten, een fysiotherapeut raadplegen. Mocht dit niet helpen zult u contact op moeten nemen met uw arts. Er is een nieuwe therapie die in de toekomst een oplossing kan zijn bij hele hardnekkige klachten. Hierbij worden bloedplaatjes (prp’s: plaatjesrijk plasma) van uzelf ingebracht in het aangedane weefsel, hier dus de pees. Bij onderzoeken zijn hier al hele goede resultaten mee geboekt. Ook shockwavetherapie schijnt goede resultaten te geven. Het kan belangrijk zijn te kijken naar het bewegingspatroon van de heup, de enkel en of er een bekkenscheefstand is. Een gang-analyse kan onderdeel zijn van het fysiotherapeutisch onderzoek. Wanneer u bijvoorbeeld met één voet naar buiten gedraaid loopt, kan dat een aanwijzing zijn dat er sprake is van een relatief beenlengteverschil, bijvoorbeeld door een bekkenscheefstand.
Is er nog wat te doen om knieklachten te voorkomen? Goed schoeisel kan belangrijk zijn. Te lange noppen onder voetbalschoenen kunnen een meniscusscheur helpen veroorzaken. Een brace of tapen gaan iets helpen, maar verwacht er ook niet te veel van. Een goede warming-up zorgt voor het goed voorbereid zijn van spieren, maar ook de gewrichtsreceptoren, die informatie geven naar onze hersenen over de stabiliteit van een gewricht, worden in staat van paraatheid gebracht.