De huid

De huid

De huid omgeeft ons hele lichaam en is ons grootste orgaan. De huid is opgebouwd uit verschillende lagen en heeft een aantal belangrijke functies. Wanneer de huid is beschadigd is er sprake van een wond.

Opbouw huid

De buitenlaag van de huid heet de opperhuid of epidermis. Deze laag bestaat uit de hoornlaag en de kiemlaag. De kiemlaag is de binnenste laag. De cellen in de kiemlaag hebben het vermogen zich te delen. Het duurt ongeveer 28 dagen voordat een cel van de kiemlaag is opgeschoven naar de hoornlaag. De hoornlaag is de buitenste laag en bestaat uit dode, verhoornde cellen. Deze cellen schilferen regelmatig af.

De binnenlaag van de huid heet de lederhuid of de dermis. In deze huidlaag bevinden zich vele collageen- en elastinevezels. Deze vezels geven ondersteuning en elasticiteit aan de huid. Met het vorderen van de leeftijd vermindert de hoeveelheid elastine en collageen en wordt de dermis dunner, kwetsbaarder en minder elastisch. In de dermis bevinden zich huidcapillairen, lymfevaten en zenuwvezels.

Onder de lederhuid bevindt zich de onderhuidse vetlaag of subcutis. Dit is eigenlijk geen onderdeel meer van de huid. Het vormt de contouren van het lichaam en beschermt de onderliggende structuren als spieren, pezen en botten. Het is een vrij losmazig (zacht en beweeglijk) weefsel dat een constant aantal vetcellen bevat.

Functies huid

• Bescherming; de huid vormt een barrière tegen bedreigingen van buitenaf zoals wrijving en druk, bacteriën en schimmels, de zon of chemische invloeden zoals water, zuren, basen.
• Temperatuurregeling; door middel van doorbloeding van de huid en transpiratie (zweten) wordt de lichaamstemperatuur geregeld. Bij de verdamping van zweet wordt warmte aan het lichaam onttrokken.
• Uitscheiding; transpiratievocht bestaat uit water met diverse zouten en afbraakproducten.
• Zintuiglijke functie; de huid registreert de temperatuur (koude/warmte) en mechanische prikkels (druk-, tast-, en pijnzin).
• Vitamineproductie; de huid produceert vitamine D onder invloed van de zon.
• Opnamecapaciteit; in beperkte mate kan de huid stoffen opnemen (zalven, medicijnen).
• Isolatie; de huid heeft een isolerende functie. Toch vindt er uitwisseling van warmte plaats tussen het lichaam en de buitenwereld.

De beschadigde huid

Bij beschadiging van de huid en/of direct onderliggend weefsel wordt gesproken van een wond. Er wordt onderscheid in wonden gemaakt op basis van de oorzaak.

Soorten wonden

Soort wond

Oorzaak van de wond

mechanische wonden

scherp of stomp geweld van buitenaf zoals  chirurgische-, steek-, snij-, schaaf- en kneuswonden

chemische wonden

inwerking van stoffen

thermische wonden

verbranding of bevriezing

elektriciteitswonden

blikseminslag of elektriciteitsdoorgang

stralingswonden

zonnebrand, röntgen- of radioactieve straling

infectie wonden

onvoldoende (plaatselijke) afweer tegen micro-organismen; bacteriën, virussen, schimmels

en gisten

oncologische wonden

wond die is ontstaan door een tumor of door de behandeling van kanker

circulatiestoornis wonden

onvoldoende zuurstofvoorziening en/of voeding van de weefsels, waardoor doorligwonden (decubitus), open beenwonden (ulcus cruris) of diabetische voet kunnen ontstaan.